|
کوه زر داورزن
کشاورزی،گیاهان دارویی،علمی،اجتماعی www.kzdavarzan.Loxblog.com
گیاه جادویی زنان (گیاهی که داورزنی ها آن راهندوید نامند)
پنج انگشت Vitex agnus castus ( Chaste tree ) خانواده: Verbenaceae ویتاگنوس را گیاه زنان می نامند . اولین مورد گزارش شده از مصرف آن توسط بقراط بوده که از خوابانده آن در شراب در جهت کنترل خونریزی بعد از زایمان استفاده کرده است.پنج انگشت در پیشگیری از اختلالات قاعدگی ،پریود دردناک ،قطع غیر طبیعی پریود ،اختلال در زمان و مقدار خونریزی ، نارسایی زودرس تخمدان وعوارض حین یایسگی موثر می باشد. مشخصات: درختی است با برگهای پنجه مانند و گلهای بنفش که بعد از فصل گرده افشانی میوه ای قهوه ای پررنگ می دهد . پراکندگی: در بستر رودها و مناطق پست ودره ها دیده می شود. بخشهای مورد استفاده: میوه ترکیبات شیمیایی: لیمونن Limonene سینیول Cineole از Essential oils کاستیکان Castican اورینتین Orientin ایزووایتکسین Iso vitexin از Flavonoids اگنوزید Agnuside ایوکوبین Eucubin از Iridoidglycosides
خواص: با تاثیرگذاری بر محور مرکزی ترشح هورمون در بدن یعنی هیپوتالاموس-هیپوفیز با افزایش LH و کاهش FSH تاثیرات خود را اعمال میکند . تنظیم پریود: با افزایش ترشح پروژسترون به استروژن باعث بهبود عملکرد تخمدان می گردد . لذا اختلالات پریود را کاهش می دهد. تنظیم ترشح پرولاکتین: در افزایش ترشح پرولاکتین با اتصال مستقیم بر روی گیرنده های دوپامینی منجر به کاهش ترشح پرولاکتین می شود.از اختلالات پستان حین پریود جلوگیری کرده باعث افزایش ترشح شیر از پستان شده ومنجر به افزایش سایز پستان می شود. کاهش علایم یایسگی: با بهبود ترشحات هورمونی از میزان عوارض حین یایسگی کم می کند و علی الخصوص از گرگرفتگی می کاهد. مهار فیبروم رحم: از رشد فیبروم در جدار رحم جلوگیری می کند. موارد مصرف: پیشگیری قاعدگی دردناک: با تنظیم هورمونهای زنانه از بروز پریود دردناک پیشگیری می کند.{(خوراکی) کمکی} اختلالات پریود: بواسطه تعدیل نسبت پروژسترون به استروژن از بوز اختلالات پریود جلوگیری می کند.{ (خوراکی) کمکی} درمان: نارسایی تخمدان(Corpus Luteum insufficiency): در مواردی که تخمدان قادر به تخمک گذاری نمی باشد با اصلاح نسبت پروژسترون به استروژن باعث افزایش عملکرد تخمدان و بهبود تخمک گذاری می شود. {(خوراکی) کمکی} پریود دردناک: با مکانیسم فوق از درد پستانها ورم ودرد بدن در حین پریود می کاهد. {(خوراکی) معادل} اختلالات پریود: باعث درمان قطع شدن غیر طبیعی پریود/ افزایش یا کاهش میزان خونریزی / واختلال زمان بروز پریود می شود. {(خوراکی) کمکی} افزایش ترشح پرولاکتین: مخصوصا" اگر توام با اختلال پریود باشد موثر است.{( خوراکی) کمکی} اندومتریوز: در موارد خفیف اندومتریوز اثرات مثبت ان گزارش شده است. {(خوراکی) کمکی} - گرگرفتگی و عوارض یایسگی: باعث کاهش علایم یایسگی بخصوص گرگرفتگی می شود. {(خوراکی) معادل و کمکی } موارد منع مصرف و احتیاط: در کسانیکه سابقه حساسیت پوستی دارند احتمال بروز ضایعات پوستی بیشتر است. در مواردی که بعد از زایمان مصرف شود زمان شروع اولین پریود را جلو می اندازد. مصرف در دوران بارداری: بعلت اثرات قاعده اوری ان ممنوع می باشد. مصرف در دوران شیردهی: با رعایت احتیاط مجاز است. توجه: درمان با ویتاگنوس بسیار طولانی مدت می باشد برای مثال برای درمان قطع شدن غیر طبیعی پریود حدود 5/1 سال زمان لازم است ولیکن علایم بهبودی در عرض یک یا دو سیکل قاعدگی بروز می کند. گیاه پنج انگشت این گیاه را فلفل بیابانی نیز می نامند و در بسیاری از مناطق ایران می روید. درختچه زیبایی به ارتفاع یک متر و نیم است که به علت گل های زیبایی که دارد گاه به عنوان گیاه تزئینی کاشته می شود. بدین علت به آن پنج انگشت گویند که برگ های آن پنجه ای و پنج تایی است. گل های آن برنگ آبی و شبیه سنبله ای دراز است که سپس تبدیل به گل می شود. میوه این گیاه قابض است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. افرادی که دچار بواسیر یا شقاق باشند می توانند از اثرات درمانی آن سود بجویند و در جوشانده این گیاه بنشینند تا عارضه برطرف شود. میوه این گیاه اثرات درمانی زیادی برای رحم دارد. قاعدگی را تنظیم می کند و برگ این گیاه ورم های رحمی را بهبود می بخشد و عفونت را پاک می سازد. فواید آن به قدری زیاد است که از این گیاه در قرص های گیاهی مورداستفاده برای تنظیم قاعدگی و کاهش خونریزی استفاده می شود. برگ این گیاه اثر کاهنده ای بر شهوت دارد و در قدیم و پارسایان در فصل بهار این گیاه را زیر خود فرش می کردند تا شهوت بر آنها غلبه نکند. ضماد میوه و برگ آن ادرار را افزایش می دهد و مقدار زیاد آن برای کلیه مضر است. این گیاه در درمان سر درد هم مفید است. پنج انگشت، گیاه بسیار مؤثری برای درمان اختلالات قاعدگی است از گیاه پنچ انگشت، دارویی به نام ویتاگنوس ( VITAGNUS ) تهیه کرده اند که حاوی 90 ـ 80 میلی گرم عصاره خشك این گیاه میباشد. این دارو جهت رفع اختلالات قاعدگی و یائسگی به كار می‌رود. مكانیسم اثر دقیق این فرآورده به اثبات نرسیده است ، ولی به نظرمی‌رسد گیاه پنج انگشت با اثر بر محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز اثر خود را اعمال می‌كند. این گیاه باعث كاهش آزاد شدن FSH* و افزایش آزاد شدن LH** و پرولاكتین از هیپوفیز می‌گردد. هورمون های FSH و LH در تولید استروژن ( هورمون جنسی زنانه ) از تخمدان ها و دوره تخمک گذاری در خانم ها موثرند. مطالعات نشان داده است كه گیاه پنج‌انگشت حاوی تركیبات استروژنیک نمی‌باشد و مستقیماً بر روی تخمدان ها تاثیر نمی‌گذارد. با توجه به اثرات هورمونی این دارو، مصرف آن در دوران بارداری ممنوع است . در اكثر مطالعات انجام شده با مصرف این دارو عوارض جانبی مشاهده نگردیده است، ولی به طور نادر گزارشاتی مبنی بر بروز واكنش های آلرژیک ، سردرد و افزایش خونریزی دردوران قاعدگی وجود دارد. این دارو ممكن است با داروهای ضد بارداری خوراكی وهورمونی تداخل نماید. برای مصرف این دارو ، روزانه 40 قطره از آن را در كمی آب یا آبمیوه بریزید و نیم ساعت قبل از صبحانه ( با معده خالی ) مصرف کنید. البته یادآوری می کنم که دارو را حتماً حتماً باید تحت نظر پزشک و با تجویز ایشان مصرف کنید و از مصرف خودسرانه آن خودداری کنید. پی نوشت : * FOLLICLE STIMULATING HORMONE : این هورمون از غده هیپوفیز ترشح می شود و در خانم ها سیکل قاعدگی و تولید تخمک ها را در تخمدان ها کنترل می کند. ** LUTEIN HORMONE : این هورمون از غده هیپوفیز ترشح می شود و باعث ترشح استروژن از تخمدان ها می شود. این هومون در نیمه دوم قاعدگی باعث ترشح پروژسترون و هورمون های مردانه از جسم لوتئینی می شود.
گیاه پنج انگشت ( Vitex Agnus Castus ) درختچه ای زیبااست باگلها آبی مایل به بنفش،برگهای درختچه،شبیه برگ انار بوده روی آنها سبزتر از پشت برگها است.برگهای آن پنجه ای ومعمولاً۵ برگچه دارد،میوه های آن شبیه فلفل سیاه است وبوی خاصی می دهند.
دریونان اغنیس یا chaste،به معنای طاهر،پاک معنا می گرددودر گذشته راهبان هنگام بهار در معابد خود از این گیاه به دلیل تضعیف قوای جنسی وازبین بردن شهوت در مردها استفاده می کرده اند.
میوه گیاه سابقاًتحت نام Semen agni Castiبعنوان تسکین دهنده قوای شهوانی مصرف داشته است.
ترکیبات شیمائی:
فلانووئیدها،اسانس فرار،روغن چرب وماده هومواورنیتین تأئید شده است.
فارماکولوژی:
Vitexحاوی هورمون نیست،ولی ترشحات هورمونها را تحریک وفعالیت آنها را متعادل می کند.فرمول Vitexتقلیدکننده غده هیپوفیز در مورد هورمونهای Fsh,LH,LTH می باشد. از آنجا کهVitexآگونیست دوپامین است می تواند موجب مهار ترشح پرولاکتین از هیپوفیز قدامی گردد.
این گیاه می تواند تأثیرخود رامطابق با نیاز بدن اعمال کند،برای مثال درسندرم قاعدگی دردناک این گیاه موجب مقابله با آثار ترشح استروژن شده ودرعلائم پس از یائسگی این گیاه علائم ناشی از کمبود ترشح استروژن را جبران می سازد.
Vitexدارای مواد فیتو استروژن فعال می باشد،این اثررااز طریق نفوذ روی غدد هیپوفیزوهیپوتالاموس انجام داده ودر نتیجه هورمون FsH,LHرا تعدیل می نماید.
Vitexآنتاگونیست هالوپیردول است.
موارد مصرف:
دوره پیش یائسگی Perimenopause
Vitexروی غدد هیپوفیز وهیپوتالاموس نفوذ کرده و هورمونFsH,LH را تعدیل نموده،این دو هورمون هیپوفیزی موجب تولید استروژن می شوند وعلائم یائسگی را کنترل می کنند. Vitex از مهمترین گیاهانی است که در اروپا در درمان علائم پیش یائسگی به کار می رود.
Pms(سندرم پیش از قاعدگی)
سردرد،اضطراب،اختلال در خواب،تحریک پذیری،عصبانیت،دردپستان،گاهی اسپاسم های شکمی،نفخ،تورم که بطور معمول درتعدادی اززنان قبل از دوره قاعدگی صورت می گیرد معمولاً نشانه افزایش استروژن وکاهش پروژسترن دراین زنان می باشد
.Vitexدرمانگر نشانه های مذکور می باشد.
دردپستان(Mustodynia) –اختلالات سیکل قاعدگی
غلظت های بیشتر از سطح فیزیولوژیک پرولاکتین درخون در ترشح گونادوتروپین ها مداخله نموده وموجب اختلال در رشد وتکامل فولیکولی واوولاسیون شده منجر به عدم تعادل هورمونی می گردد که دراین حال اختلالات سیکل قاعدگی تورم ودردپستان مشاهده می شود.
پرولاکتین با اثر مستقیم روی پستانها ممکن است موجب حساس شدن ودرد پستان شود،کاهش سطح پرولاکتین منجر به ترشح گونادوترپین به میزان فیزیولوژیک شده وسیکل قاعدگی را منظم کرده واثر پرولاکتین روی بافت پستان متوقف می گردد.
از کاربردهای درمانی که برای Vitex نامبرده شده است می توان به هیپرمنوره،پلی منوره،بی نظمی قاعدگی،آمنوره ثانویه،ناباروری،فیبروم رحم،هیپرپرولاکتیمی،کمی شیر،کاهش میل جنسی زنان،آکنه اشاره نمود.
Vitexدرطب سنتی
درکتاب مخزن الادویه تحت عنوان Vitexبه خصوصیتهای قابض تحلیل برنده،بازکننده گرفتگی های کبدی ومغزی،نیرودهنده،اشتهاآور،بادشکن
وضدنفخ،مفیددرقاعدگیهای عقب افتاده وبیماریهای رحمی اشاره گردیده از برگهای گیاه در گذشته قرصهائی تهیه می شده که سه بار در روز تا سه روز پس از زایمان به زنانی تجویز می شده که دچار بی اشتهائی شدید،ضعف ولاغری مبتلا می شده اند.
در کاهش ترشح شیر مادرشیرده،برقراری جریان طبیعی قاعدگی،خشک کردن منی،افزایش تمایلات جنسی در زنان کاربرد داشته است.
شیاف واژینال تهیه شده از برگ ومیوه قاعده آور بوده وSitzbatchآن برای تورم های رحم،مشکلات تخمدانی،واژینیت آتروفیک درمنوپوزها مؤثر است.مقدار مصرف آن ۵گرم در روزوجهت جلوگیری از عوارض جانبی توصیه شده همراه صمغ عربی یا کتیرا مصرف گردد.
مطالعات بالینی:
یکی از وسیع ترین مشکلات زنان ،عوارض قبل از قاعدگی(pms)است،مصرف گیاه%۳۰تا%۴۰ کاهش عوارض را دربردارد.
تحقیقی درکشور آلمان در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان وفیبروم رحمی صورت گرفته وروزانه ۴۰قطره از عصاره گیاه پنج انگشت را به مدت ۱۶۶روز به آنها تجویز نموده اند.نتایج بدست آمده نشان داد که ۹۰%کلیه عوارض به کلی مرتفع شدند.زمان متوسط اثر گذاری عصاره پنج انگشت دراین تحقیق ۲۵/۳روز بوده است.
درمطالعه دیگری روی ۳۶نفر خانم با روزی ۴۰قطره بعداز سه نوبت قاعدگی،کاهش مواردی از جمله سردرد،فشار وحساس شدن سینه ها،خستگی،نفخ،افزایش اشتها،دپرسیون،پرخاشگری،دلهره،میل به خوردن شیرینی،عصبی شدن وبی حوصلگی درآنها مشاهده شد.
مصرف عصاره همراه۲۰۰میلی گرم ویتامین B6 اثرات مطلوبتری را درپی داشته است. مطالعات نشانگراین است که قاعدگی های منظم بوسیله مصرف عصاره ویتاگنوس،
منظم شده و میزان پرولاکتین کاهش می یابد(پرولاکتین درافرادی که این ماده بیش از اندازه ی طبیعی در آنها وجود داشته در روزهای ۵تا۸ وبیستم قبل وبعدازمصرف داروسه ماه قبل وسه ماه بعد اندازه گیری شده است.)
مطالعات بالینی درطی ۴۰سال گذشته نشان داده اند که موادمؤثر میوهVitexعلائم یائسگی مانند:گرگرفتگی،سرگیجه،خشکی،مخاط واژن وافسردگی را کنترل می کند.
میزان وطریقه مصرف:
ازعصاره میوه پنج انگشت محصولات مختلفی به صورت قطره،قرص،کپسول تهیه شده که کارآئی قطره های آن بهتر از اشکال دیگر است.مقدار مصرف معمولی قطره های آن ۴۰ قطره یک بار در روز است که می توان در صورت نیاز از مقادیر بیشتری استفاده کرد.
عملکرد دارو کندبوده وگاهی باید به صورت طولانی مصرف شود.برای نمونه در نازائی وعدم تخمک گذاری حداقل ۵تا۷ماه مصرف شود.درآمنوره ثانویه باید بیش از ۲سال مصرف شود.اثرات آن بعدازیک یادو سیکل مشخص وپس از ۴تا۶ ماه به حداکثر می رسد.
عوارض جانبی:
ناشی از فرآورده های گیاه بسیار محدود واکثراًضعیف هستند.این عوارض شامل خارش بدن،راش های پوستی،تهوع،اسهال به میزان ۱تا۲%در خانم ها ایجاد می شود.درتعداد اندکی از خانم ها در ماه های اول باعث پرید سنگین می شود.
موارد منع مصرف ونکات قابل توصیه:
مصرف آن دربارداری با توجه به اثرات قاعده آور(تجربی)ممنوع است،ازطرفی این گیاه در سه ماهه اول بارداری در کسانی که به دلیل پروژسترن ناکافی سقط داشته اند مؤثربوده است(تجربی).Vitex نباید همراه با داروهای پروژسترونی وقرص های ضدآبستنی مصرف شود.هالوپریدول ممکن است اثرات پنج انگشت را تضعیف یا مهار کند.عصاره گیاه پنج انگشت ممکن است موجب تشدید دیسمنوره اسپاسمودیک که مربوط به pms نباشد گردد.مطالعه بر روی مادران شیرده،اثرات مفید آن را بدون ایجاد مسمومیت نشان داده است.
منابع مورد استفاده:
محمدحسین عقیلی،مخزن الادویه۱۳۸۰
حسین میرحیدر،معارف گیاهی۱۳۸۳
دکترعلی زرگری گیاهان داروئی ایران-۱۳۷۹
دکترآدام کری ترجمه دکترکامران دوامی-Pcos-1384
دکتر بیتا عسگر پور،دکترسیدعلی ضیائی-احتیاط مصرف وتداخلات داروئی گیاهان داروئی۱۳۸۴
چهار شنبه 21 آبان 1393برچسب:هندوید,ویتاگنوس,گیاه جادویی,درمان بیماریهای زنان باگیاهان دارویی,اختلالات قاعدگی,پنچ انگشت, :: 8:18 :: نويسنده : محمدرضاداورزنی درباره وبلاگ  نقاط کوهستانی از جمله اماکن طبیعی هستند که گردشگران زیادی را به سوی خود جلب می کنند. کوه زر(گر)داورزن به ارتفاع ۲۹۲۴ متر، بلندترین ارتفاع در سطح شهرستان می باشد. این کوه در شمال شهرستان و در شمال شرقی روستای آبرود قرار دارد. در دامنه های شمالی و پشت به آفتاب این کوهستان امکان انجام ورزشهای زمستانی از جمله اسکی و برف نوردی وجود دارد . کوه زر مورد توجه هیئت های مختلف کوهنوردی در سطح کشور می باشد و هر سال چندین هیئت کوهنوردی جهت صعود به این کوه عازم روستای آبرود می شوند . مسیر دسترسی به این کوه از طریق روستای آبرود و بیزه و از طریق یک جاده خاکی به فاصله ۱۵ کیلومتری از جاده اصلی امکان پذیر است . وجود چشمه های متعدد وآبشار های زیبا در مسیر قله قابلیتهای طبیعی مناسبی را برای توسعه فعالیتهای اکوتوریستی در آن فراهم ساخته است. بر روی دامنه های شمالی کوه زر به دلیل وضعیت خاص توپوگرافی و جهت قرارگیری تا اواسط خرداد ماه برف مشاهده می شود که قابلیتهای مورد نیاز در اکوتوریسم زمستانی مانند اسکی را فراهم می سازد . رودخانه داورزن که درحقیقت بسان زاینده رودی برای داورزن میباشد ازاین قله مرتفع ومعروف سرچشمه میگیرد. آخرین مطالب پيوندها
نويسندگان
| |||||||||||||||
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
